TEOG 1. Dönem Türkçe Denemesi (6)

TEOG 1. Dönem Türkçe Denemesi

(1) Güneşin ilk ışıklarıyla birlikte kamp alanından ayrıldık. (2) Üç saat kadar yürüdükten sonra dağın zirvesine yakın bir yerdeki çağlayanın yanına geldik. (3) Ulaşıma elverişli olmadığından bölgenin doğal güzelliği henüz bozulmamış. (4) Çağlayanın etrafı devasa gürgenler, çınarlar, ladinler ve meşelerle çevrili.

1. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde neden sonuç ilişkisi vardır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Kalemi elime ilk aldığım andan itibaren hiçbir zaman “çok satan” bir roman yazmayı düşünmedim. Ben, daha ilk sayfadan okura ilginç gelebilecek, ikinci sayfayı da çevirme isteği uyandıracak bir roman yazmak istedim. Bu roman belki “çok satan” olur, belki olmaz. O kadar da önemli değil.

2. Bu parçada “ikinci sayfayı da çevirme isteği uyandıracak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

1. Kitabın sürükleyici olması
2. Kitapta anlatılanların özgün olması
3. Kitabın ses getirecek olması
4. Kitabın anlatımının yalın olması

(I) Betimlemeler, yazıları ve konuşmaları tekdüzelikten kurtarıp anlatıma canlılık kazandırır. (II) Başarılı betimlemeler yapabilmek için çok iyi bir gözlemci olmak gerekir. (III) Çevremizdeki varlıkları gözlemleyerek onların benzer ve farklı yönlerini tespit edebiliriz. (IV) Gözlemlerimiz sonucu elde ettiğimiz bulguları değerlendirerek anlatımımızı

betimlemelerle süsleyip anlatımımıza zenginlik katabiliriz.

3. Bu paragrafta numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1. cümlede öznel bir değerlendirme yapılmıştır.
2. cümlede amaç sonuç ilişkisi söz konusudur.
3. cümlede öneride bulunulmuştur.
4. cümlede karşılaştırma yapılmıştır.

4. Aşağıdakilerin hangisinde “kuru” sözcüğü “yaş, nemli” kelimesinin karşıt anlamlısı olarak kullanılmıştır?

1. İç Anadolu kuru tepeleriyle uzayıp gidiyordu.
2. Kuru fasulye ile pilavı çok severim.
3. Kuru bir çayla karın doyar mı?
4. Babam bütün gün kuru odunları ayırdı.

Birkaç katlı taş yapılar vardı benim çocukluğumda. Toprak evler saman sıvalı yapıları ile sade ve özeldi. Toprak, parke sokaklarda çember çevirirken, top oynarken o toprak evlerden bir parça düştüğünde çamur karılırdı. Çıkma pencereli, tek tük de olsa panjurlu yapılar ayrı bir güzellik saklardı. Her pencerede kış yaz çiçekler vardı. Nerede şimdi o rengârenk çiçeklerle dolu balkonlar? Hani o düşlerimi süsleyen o renkli dünya?

5. Parçanın yazarıyla ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

1. Yalnız yaşamaktan sıkılmıştır.
2. Dertleşebileceği dostları yoktur.
3. Çocukluk yıllarına özlem duymaktadır.
4. Modern yaşama ayak uyduramamıştır.

Hiçbir şey kendiliğinden ne o kadar üzücüdür, ne de zor. Bizim bakış açımız ona bu niteliği kazandırır. Doğru bir kürek suda eğri görünür. Önemli olan görüntüler değil, bizim onları nasıl algıladığımızdır.

6. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?

1. Olayları her zaman olumlu yönleriyle ele almak gerekir.
2. Olayları algılama biçimi ona bakış açısıyla ilgilidir.
3. Yaşadıklarımızın olumlu ya da olumsuzluğu sadece bize bağlı değildir.
4. Yaşamdaki en önemli şey doğruları görebilmektir.

Anadolu’da bayram da seyran da davulla başlar. Davul güm güm vurmadıkça bayramın, seyranın tadı mı olur? Düğün mü var? Önce davul gelsin. Karşılama, uğurlama onsuz olur mu? Onun sesi Anadolu’nun sesidir.

7. Bu parçaya göre davulun “Anadolu’nun sesi” olmasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

1. Yetenekli ustalar tarafından çalınması
2. İnsanların dikkatlerini bir yerde toplaması
3. Coşku içeren törenlerde kullanılması
4. İnsanlara değişik duygular yaşatması

Bakış açısı, yazarın bir konuyu ele alış ya da yorumlayış biçimidir. Her yazı, yazarın bakış açısını yansıtır. Bakış açısı kişiye göre değişir. Aynı konuya, farklı kişiler farklı yönlerden bakabilir, farklı sonuçlara varabilirler. Söz gelişi bir yazar, şiddetin zararlarını anlatırken, diğeri şiddetin gerekli olduğunu söyleyebilir; biri şiddetin sonuçlarını belirtirken, bir başkası şiddete başvurma nedenlerini açıklayabilir.

8. Bu paragrafta aşağıdakilerden hangisi kullanılmamıştır?

A) Karşılaştırma B) Tanımlama

C) Örnekleme D) Tanık Gösterme

• Yazarın son kitabı birinci hamura basıldı.
• Krizden sonra ticaretin merkezi bu ülke oldu.
• Size taze haberler getirdim, diyerek duyduklarını anlatmaya başladı.
• Arkadaşlarla yarımda buluşup “120” adlı filme gidecektik.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı sözcük vardır?

1. Tam ve istenildiği gibi olmamış.
2. Kahvemi düzgün yapar mısın?
3. Dünyayı önüne serdim de bakmadın.
4. Dünya’nın en çok sahip olduğu şey okyanustur.

Bu bayram dilimizin bir kelime kaybettiğine iyice inandım. “Tandır” gibi “kağnı” gibi hayatta yeri kalmamış şöyle böyle bir kelime değil; zarif, ince, medeni bir kelime. Kapıyı çalan çöpçünün pos bıyıklarında aradım onu. Yok! Bahşişini alan bekçinin kavlak dudaklarında onu bekledim. Yok! İki yüz kuruş yazan taksinin şoförüne iki yüz elli kuruş veriyorsunuz. Taş gibi bir sükût! Tramvayda ayakta kalmış bir kadına yer veriyorsunuz. Yüzünüz, burun delikleriyle yüksekten bir bakış ve hiçbirinin dilinde aradığınız o ince, o kibar, o insanı insan yapan güzel kelime yok!

Affedersiniz deminden beri, yana yakıla hasretini çektiğim bu kelimenin ne olduğunu söylemedim değil mi?

10. Bu parçada yazarın hasretini çektiği ifade, aşağıdakilerden hangisidir? (SBS)

A) Rica ederim.

B) Teşekkür ederim.

C) Sağlıcakla kalın.

D) İyi günler.

Biz ne dersek diyelim, bu arkadaşımız sorumluluk duygusu taşımaktan yoksun, —

11. Bu cümlenin sonuna aşağıdaki deyimlerden hangisi getirilirse, sözü edilen kişinin “hiçbir şeyle ilgilenmeyen, tasasız, kaygısız” bir olduğu anlamı çıkar?

1. Adeta iğneyle kuyu kazıyor
2. Burnunun dikine gidiyor
3. Dünyayı tozpembe görüyor
4. Dünya yıkılsa umrunda değil

12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bir ad tamlamasıdır?

A) Üzüm pekmezi mideme dokundu.

B) Hostes elimize limon kolonyası döktü.

C) Çöp kutusunu devirmişler.

D) Dolapta kalan, pastanın yarısıydı.

13. Rakibine dürbünün tersiyle bakıp ciddiyeti elde bırakınca ağır bir yenilgi aldı.

Bu cümleye altı çizili sözün kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır?

1. Bu insanları küçümsemeniz bence doğru değil.
2. Numarası ortaya çıkınca herkesin içinde gülünç duruma düştü.
3. Bu olayı çok önemsiyor, her ayrıntıyı dikkatle inceliyordu.
4. Atalarımız, “Yerine göre küçük, büyüğü terbiye eder.” demişler.

14. “Bursa’nın her yeri cennetten bir köşedir.” cümlesindeki altı çizili öğe aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özne

B) Belirtili nesne

C) Dolaylı tümleç

D) Zarf tümleci

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla dolaylı tümleç vardır?

A) Okulun duvarları yeni boyandı.

B) Dün seni parkta görmüşler.

C) Yeni bir anayasaya hayır demezler.

D) Okulda, evde her yerde seni aradım.

10. “Seni sevdim bir gül gibi.” cümlesinde

aşağıdaki hangi öğelerden hangisi yoktur?

A) Belirtili nesne

B) Yüklem

C) Dolaylı tümleç

D) Zarf tümleci

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde

sıfat tamlaması yüklem olmuştur?

A) Seni sevdim bir gül gibi.

B) Düşlerimde yaşattığım hep uygar ülkedir.

C) Uygar ülkelerde bu sorunlar yaşanmaz.

D) Uçurtma merakım küçük yaşta başladı.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki ikileme

zarf tümleci olarak kullanılmıştır?

A) Yalan yanlış bilgilerle aldattı bizi.

B) Girintili çıkıntılı bir odadan geçtik.

C) Kırık dökük eşyalar kullanıyordu.

D) Hızlı hızlı yürüyorlardı.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ilgeç (edat) öbeği

zarf tümleci olarak kullanılmıştır?

A) Dal gibi bir gençti.

B) Bilmez gibi konuşuyordu.

C) Aslan gibi yürekli bir delikanlıydı.

D) Altın başaklar gibiydi saçları.

14. Aşağıdaki sorulara verilen cevaplardan hangisi

dolaylı tümleç değildir?

A) – Kitabım kimde?

– Bende.

B) – Kimde kaldınız?

– Anneannemde.

C) – Nereye gittiniz?

– Parka.

D) – Nereden geliyorsunuz?

– Sinemadan.

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili

öğe dolaylı tümleç değildir?

A) Ülkenin gelirlerinde bir artış olmadı.

B) Ülkelerin birleşmesine az kaldı.

C) Toplantı tutanağına bir göz atsam.

D) Dönme dolaba binmekten yoruldu.

16. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, öğelerine doğru ayrılmıştır?

A) Bu / akşam / anneannemler / bize / gelecek.

B) Elbiseyi / özenle / dolaba / astı.

C) Adamın / iyisi / zor günde / belli / olur.

D) Pastanın / yarısını / kardeşim / yedi.

17. “Şimdi her birinize birer kese altın vereceğim.”

cümlesinde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur?

A) Ne zaman?

B) Kime?

C) Ne?

D) Nasıl?

18. Bir güvercin su içiyormuş,

Durgun bir derenin kıyısında.

Bu dizelerde aşağıdaki öğelerden hangisi yoktur?

A) Özne

B) Belirtisiz nesne

C) Dolaylı tümleç

D) Zarf tümleci

19. Bir gün,

Uzak bir diyardan,

Yaralı bir kuş geldi.

Bu dizelerdeki altı çizili öğe

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zarf tümleci

B) Belirtisiz nesne

C) Özne

D) Dolaylı tümleç

20. “Bayrağımın altında ben özgür yaşayacağım.”

cümlesinin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) Dolaylı tümleç / özne / zarf tümleci / yüklem

B) Zarf tümleci / özne / zarf tümleci / yüklem

C) Dolaylı tümleç / dolaylı tümleç / zarf tümleci / yüklem

D) Belirtili nesne / zarf tümleci / özne / yüklem

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) yanlış kullanılmıştır?

A) Bazı zamirler (bu, şu, o…) sıfat göreviyle de kullanılırlar.

B) Ömür kısa, yaşamak güzel…

C) Ankara’dan, Konya’dan, Giresun’dan heyetler gelmişti.

D) Masaya getirilenleri, tatlı tuzlu ayırmadan, afiyetle, yedi.

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük fiilimsi değildir?

A) Annenden beklediğin paket miydi o?

B) Evden kaçıp yıkıntılar arasına gizlendi.

C) Onursuz bir milletin insanları değiliz.

D) Acur turşusu en sevdiği yiyeceklerdendi.

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, fiilimsi yoktur?

A) Çarşıdan gelirken ekmek alıver.

B) Kiraz reçeli yapmayı hiç mi hiç denememiştim.

C) Şiir, başıboş hayaller uyandırmak için yazılır.

D) Günü gününe çalışan öğrenci mutlaka başarır.

Geceli gündüzlü, meşgul olduğum bir şey varsa o da kitap okumaktır. Yedi yaşındayken Âşık Garip, Kerem ile Aslı, Şah İsmail gibi kitaplardan oluşan bir koleksiyonum vardı. Bir iki sene sonra tiyatro kitaplarına, daha sonra romanlara, şiir ve edebiyat kitaplarına sarıldım. Daha yedi sekiz yaşlarındayken, Ferhat ile Şirin’leri, Âşık Kerem’leri okuyup ağlardım. Çünkü okuduğum kitaplar beni çok etkilerdi.

19. Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1. Okuduklarının etkisiyle yazı yazmaya başladığı
2. Farklı türlerde kitap okuduğu
3. Okuduğu kitapların etkisinde kaldığı
4. Kitap okumaya küçük yaşta başladığı

Ben pırıl pırıl bir gemiydim eskiden

İnanırdım saadetli yolculuklara

Adalar var zannederdim güneşli, mavi, dertsiz

Bütün hızımla koşardım dalgalara.

O zaman beni görseydiniz.

20. Bu şiirdeki kişi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?

1. Hayal kırıklığına uğramış
2. Geçmişi özlemle anan
3. Geleceğe umutla bakan
4. Düşsel yolculukları seven

Kubilay ORAL

kubilayoral@turkceci.net

Tüm denemeler için tıklayınız.